Wat is xerostomie?

Soms wordt je ermee wakker, soms heb je er onbewust last van als je niet genoeg gedronken hebt en sommige mensen hebben er eigenlijk altijd last van; xerostomie oftewel een droge mond. Maar hoe kom je hier aan en nog belangrijker, wat kun je er tegen doen?

Wat is xerostomie?

Gemiddeld produceert een mens 500 tot 1000 milliliter speeksel per dag. Een tekort aan speekselproductie veroorzaakt een droge mond en dit noemen we xerostomie. Xerostomie kan leiden tot vervelende klachten waarbij met name de mondgezondheid het soms zwaar te verduren heeft.

Hoe ontstaat xerostomie?

Een tekort aan speeksel kan diverse oorzaken hebben. We hebben de meest voorkomende oorzaken voor je op een rijtje gezet.

Medicijngebruik

Medicijnen speciaal tegen hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk, slapeloosheid, plasproblemen en depressiviteit kunnen leiden tot monddroogte. In dit geval is xerostomie vaak tijdelijk. Op het moment dat de medicijnen niet meer geslikt worden zal de aanmaak van speeksel weer voldoende op gang komen.

Ziektes

Er bestaan aandoeningen waarbij de speekselklieren aangetast worden waardoor een persoon minder of geen speeksel meer produceert. Deze personen hebben altijd last van een droge mond. Ook mensen met suikerziekte, reuma en hormonale stoornissen ondervinden soms problemen met de speekselproductie.

Leefgewoonten

Roken en het drinken van alcoholische dranken drogen het lichaam uit. Tijdens een borrelavond is het daarom altijd goed regelmatig een glas water tussendoor te drinken. Over koffie gaan verschillende verhalen rond, maar dit kun je gewoon drinken. Volgens Marianne Geleijnse, hoogleraar aan de universiteit van Wageningen, ga je alleen maar iets meer plassen van koffie. Zij stelt zelfs dat het drinken van koffie bijdraagt aan een goede vochtbalans.

Hoge koorts

Hoge koorts gaat vaak gepaard met zweetaanvallen. Tijdens een zweetaanval verlies je veel vocht waardoor je lichaam uitdroogt en je last kunt krijgen van een droge mond. Als je koorts hebt is het daarom extra van belang om je vochtbalans goed op pijl te houden.

Ademhaling

Mensen die moeite hebben met ademhalen door de neus, zullen dit sneller door de mond doen. Hierdoor hebben ze hun mond vaak open waardoor slijmvliezen in mond en keel kunnen uitdrogen. Vooral in de nacht en met het opstaan hebben deze personen vaak last van een droge mond.

Wat is het nut van speeksel?

Het witte goedje in je mond heeft een belangrijke werking. Speeksel zit vol met water, slijm, zouten, eiwitten, afweerstoffen en enzymen. Het zorgt ervoor dat je makkelijk kunt praten en het beschermt tegen tandplak, infecties en tandbederf. Bovendien helpt speeksel bij het vrijmaken van smaakstoffen en geurstoffen in het eten waardoor je beter kunt proeven.

Doordat een speekseltekort soms leidt tot problemen aan het gebit (tandsteen, bloedend en ontstoken tandvlees, gaatjes) neemt de kans op een onaangename mondgeur toe.

Wat kun je doen tegen xerostomie?

Tegen xerostomie kun je verschillende stappen nemen om de klachten te verminderen. Wij hebben een aantal tips voor je verzameld om xerostomie onder handen te nemen.

1. Tandpasta

Vraag bij de drogist specifiek om een tandpasta zonder SLS. Deze tandpasta’s zijn milder en schuimen minder.

2. Lippenbalsem op basis van olie

Verzacht je lippen met een lippenbalsem op basis van olie of gewoon met vaseline. Gewone lippenbalsem kun je beter vermijden omdat dit een tegengestelde werking heeft en de lippen juist uitdroogt.

3. isla^® pastilles

isla^® pastilles bevochtigen snel en effectief de slijmvliezen in je mond en keel waardoor je snel van een droge mond af bent.

4. Tandverzorging

Door xerostomie heeft je gebit het zwaar te verduren. Hierdoor moet je extra opletten met wat je eet (suikers zoveel mogelijk vermijden), beter tandenpoetsen dan gemiddeld en etensresten tussen je tanden verwijderen met een tandenstoker.

5. Waterbakjes aan de verwarming

Door airconditioning of radiatoren kan de lucht in huis droog aanvoelen en daarmee de slijmvliezen uitdrogen. Hang daarom bakjes met water aan de verwarming. Hierdoor voorkom je dat je met een uitgedroogde mond wakker wordt.